آتش در پاریس

پایگاه رهنما:

به‌دنبال قتل یک جوان ۱۷ ساله الجزایری به دست پلیس فرانسه، موج اعتراضات از پاریس آغاز شد و خیلی زود به شهرهای بزرگ و کوچک فرانسه سرایت کرد و به خشونت نیز کشیده شد و همچنین دفتر دادستانی مارسی اعلام کرد که درپی کشته شدن یک جوان ۲۷ ساله در جریان اعتراضات اخیر در فرانسه به دلیل برخورد یک «پرتابه» مشابه گلوله «فلش‌بال» پلیس، تحقیقات خود درباره این حادثه را آغاز کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد از سال ۲۰۰۵ تا کنون( ۲۰۲۳ )فرانسه درگیر حداقل ۱۶ شورش بزرگ بوده است اما اعتراضات اخیر با قبلی‌ها قابل مقایسه نیست و ابعاد گسترده‌تری دارد. گزارش‌ها حاکی از آن است که از نوامبر ۲۰۱۸ میلادی و آغاز جنبش جلیقه‌زردها، استفاده از اسلحه‌های «فلش بال» منجر به زخمی شدن ۶۲۰ نفر و قطع عضو دائمی در ۲۹ نفر شده است و ۲۸ درصد قربانیان خشونت پلیس در این اعتراضات نیز از ناحیه سر هدف قرار گرفته اند. در جریان اعتراضات جلیقه‌زردها در فرانسه ۱۱ نفر کشته شدند و طی آن ۲ هزار و ۴۹۵ تن زخمی شده‌اند. (۵ نفر دچار قطع دست شدند، ۲۴ نفر چشم خود را از دست دادند و ۲۶۸ نفر جمجمه شأن آسیب خورد) هزینه خسارت‌های وارده تا ۱.۵ میلیون یورو، برآورد شده‌است.  نهادهای حقوق بشری از جمله سازمان ملل، شورای اروپا و عفو بین‌الملل نیز پیش از این به رفتار خشونت‌آمیز پلیس فرانسه در مقابل معترضان بویژه در جریان اعتراض‌ها به اصلاحات قانون بازنشستگی در سال جاری میلادی انتقاد داشته‌اند.

سرکوب کنید!

مجلس ملی فرانسه نیز روز (۵ فوریه ۲۰۱۹) با ۳۸۷ رأی موافق، ۹۲ رأی مخالف و ۵۰ رأی ممتنع، قانونی بحث برانگیز را با هدف سرکوب اعتراض‌آمیز تصویب کرد که به مقامات اداری (نه قضایی) اجازه داد تا علیه افرادی که به‌نظر آن‌ها تهدیدی جدی برای نظم عمومی هستند، اخطار منع شرکت در اعتراض صادر کنند و متخلفان به ۶‌ماه زندان و جریمه ۷۵۰۰ یورویی محکوم شوند. حاکمیت فرانسه براساس منافع و صلاحدید ملی و بدون توجه به حقوق بین‌الملل، با هرگونه اعتراض یا شورش برخورد می‌کند؛ به‌عنوان مثال دادگاه عالی فرانسه روز اول فوریه ۲۰۱۹ استفاده پلیس از گلوله لاستیکی را مجاز اعلام کرد که در اعتراضات موسوم به «جلیقه زردها» باعث تخلیه چشم ۲۳ نفر، قطع دست پنج نفر و شکستگی جمجمه ۲۶۸ نفر شد. در این اعتراضات، ۱۷۰۰ نفر از معترضین و هزار افسر پلیس نیز زخمی شده بودند.

اعتراض ممنوع!

واکنش دولتمردان فرانسوی به اعتراضات جوانان بسیار شدید بود؛ آنان هرگونه رفتار اعتراضی را به منزله آشوب دانستند در همین راستا الیزابت بورن، نخست‌وزیر فرانسه گفته است: «ما از هیچ چیز نخواهیم گذشت و دولت هیچ خشونتی را ر‌ها نخواهد کرد» و ماکرون پیش از این در پی تشدید آشوب‌ها از والدین خواسته بود فرزندان‌شان را در خانه نگه دارند. او گفته بود: «شبکه‌های اجتماعی نقش عمده‌ای در به وجود آمدن شرایط داشته‌اند. ما مشاهده کرده‌ایم که شبکه‌های اجتماعی مانند اسنپ‌چت و تیک‌تاک بستری برای شکل‌گیری و سازماندهی تجمعات خشونت‌آمیز بوده‌اند.» و مکرون همچنین از اعمال محدودیت بر شبکه‌های اجتماعی خبر داد و گفت: «هر زمان و هر جایی که لازم باشد، از این شبکه‌ها می‌خواهیم هویت فرد یا افرادی را که از این شبکه‌ها برای فراخواندن به بی‌نظمی یا تشدید خشونت استفاده کرده‌اند؛ در اختیارمان قرار دهند.» از سوی دیگر اریک دوپون مورتی، وزیر دادگستری فرانسه گفت: «والدینی که به فرزندان‌شان علاقه‌ای ندارند و اجازه می‌دهند تا دیروقت در خیابان پرسه بزنند، بدانند که مقصدشان کجاست. آن‌ها با دو سال زندان و جریمه ۳۰ هزار یورویی روبه‌رو هستند.» وزیر دادگستری فرانسه همچنین اعلام کرد: «قصد داریم حساب کاربری جوانان را در شبکه‌های اجتماعی که از این سکو‌ها برای تعیین زمان، مکان و نحوه اعتراضات استفاده می‌کنند، از بین ببریم. احتمالاً قوه قضائیه از اپراتور‌ها بخواهد آی‌پی آدرس‌ها را تحویل دهند.» و همچنین به گزارش رادیو فردا، رسانه وابسته به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، رئیس جمهور فرانسه پیشنهاد داده است که کمک‌های دولت یا همان یارانه خانواده‌هایی که جوانان آن‌ها در اعتراضات حضور دارند را، حذف کنند.

ناکامی در روایت

رخدادهای فعلی در فرانسه با رویدادهای آشوبناک پاییز۱۴۰۱ در ایران قابلیت بررسی دارد، که عبارتند از:

الف) بازتاب رسانه­ای: در آشوب های ۱۴۰۱ رسانه های غربی خواهان ارتقای خشونت و تهییج افراد برای حضور در فراخوان­ها بودند و با هرگونه ابزار تبلیغاتی، جمعیت آشوبگران را چندبرابر توصیف می کردند. اما در وضعیت فرانسه بازتاب رسانه ای متفاوت است. مأموریت ۴ شبکه فارسی زبان برای موضع‌گیری درباره اعتراضات فرانسه هم در نوع خود منحصر به فرد و جالب است. شبکه من‌وتو درباره معترضان اینگونه گزارش می‌دهد که آشوبگران در اقلیت و بسیار ناچیز هستند. ایران اینترنشنال تأکید می‌کند افرادی که در خیابان‌های فرانسه هستند آشوبگرند. این شبکه با تأیید عملکرد دولت فرانسه تأکید می‌کند باندهای تبهکار از این فرصت برای غارت استفاده کرده‌اند و باید با آنها برخورد شود. صدای آمریکا گزارش می‌دهد که نمی‌شود این حرکت در فرانسه را جنبش اجتماعی تلقی کرد. بی‌بی‌سی هم می‌گوید آنهایی که پرچم فرانسه را آتش می‌زنند، دشمن این کشور هستند.

ب) حضور شخصیت­های برجسته اجتماعی: از منظر کارشناسان سیاسی نقش تهییج‌کنندگی و معرکه‌گیری سلبریتی‌ها در ایران است که دوگانه مردم و حاکمیت می‌سازند و خود را جایابی می‌کنند. در فرانسه سلبریتی‌ها عمدتا آرام‌ساز و توصیه‌کننده به حفظ اموال عمومی بودند برای نمونه امباپه، ستاره جوان تیم ملی فرانسه با انتشار پستی در فضای مجازی نوشت: «خشونت هیچ مشکلی را حل نمی‌کند به ویژه وقتی که این (خشونت) به طور اجتناب‌ناپذیر به سمت همان‌هایی برگردد که در حال ابراز خشونت هستند.»  بنابراین عمده ماهیت اغتشاش مشابه است، اما ادراکی که ساخته می‌شود ایران را یک استثنا معرفی می‌کند و این مأموریت اپوزیسیون و غرب درباره حوادث ایران است. محیط پرچمدار دموکراسی غرب (فرانسه) نشان می‌دهد که آنان چیزی متمایز از ایران ندارند الا تصویری که از ما ساخته می‌شود و از آن‌ها ساخته نمی‌شود. دخالتی که آنان در امور ما می‌کنند و ما نمی‌کنیم.

ج) استفاده از فضای مجازی: دولت های غربی در آشوب های ۱۴۰۱ در جمهوری اسلامی ایران خواهان استمرار استفاده آشوبگران از فضای مجازی مخصوصا رسانه های اجتماعی برای اعلام فراخوان ها و گسترش آشوب بودند ولی برخلاف توصیه آنان در رخداد اخیر فرانسه با اعلام رسمی فعالیت برخی شبکه های اجتماعی دچار اختلال شد و حتی شناسایی معترضان از این طریق صورت گرفت که این نمایانگر آن است که هرزمان که تهدید امنیت ملی صورت بگیرد باید با آن مقابله کرد ولی غربی ها این توصیه را برای کشورهای دیگر مخصوصا محور مقاومت ندارند.

د) عاشقان مرعوب غربگرا:  یک جریان شناخته‌شده در داخل وجود دارد اگر یک ترقه در مسکو منفجر شود هزار تفسیر و تحلیل می‌دهند و دولت را در نگاه راهبردی به شرق مورد مذمت قرار می‌دهند. اما اگر یک جنگ تمام‌عیار در فرانسه در خیابان‌ها در جریان باشد، حاضر نیستند از جنایات حقوق بشری و نقض حقوق بشر و نفی خشونت در فرانسه کلمه‌ای بگویند.   حانیه میرحاجتی